KEDİNİZDE DİŞ BAKIMI
Kimilerine göre çok nankördür kediler, kimilerine göre de oldukça sadık. Kimileri asiliklerinden şikâyet ederken, kimilerini ise uysallıkları ve tatlı yaramazlıkları hayata bağlar. Araştırmalara göre, kediler MÖ 3000 – 4000 yıllarında evcilleştirilmiştir. Vahşi hayattan çıkıp evlerimize konuk olmuşlar, yeri geldiğinde can dostumuz, yeri geldiğinde karanlık gecelerimizde bizi hayata bağlayan, tek yaşam kaynağı olmuşlar.
Hastalanmasın, canı yanmasın, zarar görmesin diye kendi zaman ve isteklerimizden fedakarlık ettiğimiz kedilerimiz için, diş problemleri önemli bir sorundur. Dikkate almadığımız takdirde, ciddi hastalıkların ortaya çıkmasına, keyiflerinin kaçmasına ve dolayısıyla da uykusuz gecelerimizin başlamasına neden olurlar. Böyle sorunlarla karşılaşmamak içinse minik panterinizin diş bakımını doğru yapmalı, doğru bir kontrol programı uygulamalıyız.
Küçük Ağızlara Büyük Bakım
Dostlarınızın doğumundan 3 hafta sonra süt dişleri çıkar. 5. aydan itibarense, asıl dişleri süt dişlerinin yerine geçer. Yani çok hızlı bir süreçte dişleri değişir, süt dişlerini ya dışarı atar ya da yutarlar. 26 tane olan süt dişlerinin yerine kalıcı dişler geldiğinde, artık dostunuzun ağzındaki dişlerin sayısı 30 olmuştur. Bunlardan 2 kedi diş, 6 ön diş, 6 ön azı dişi, 2 azı dişi olmak üzere toplam 16 tanesi damakta bulunurken, geri kalan 14 diş de 2 küçük kedi dişi, 6 küçük ön diş, 4 küçük ön azı dişi ve 2 küçük azı diş olmak üzere çenede bulunur.
3 yaşın üstündeki ev hayvanlarının, yaklaşık %70’inde diş hastalıları görülmektedir. Bunu önüne geçmek ya da yaşanabilecek problemleri en aza indirmek için, onların ağız sağlığına önem göstermeliyiz. İşe, öncelikle yumuşak, unlu ve şekerli gıdaları yasaklamakla başlamalıyız. Düzenli olarak dişlerini fırçalamaya özen gösterirken, her 3 – 4 ayda bir veteriner hekimimize kontrol ettirmeliyiz. Eğer dostunuz yemek yeme güçlüğü, ağız kokusu, diş etlerinde kızarıklıklar, anlamsız ağlamalar, saldırganlık ve başına dokunulmasından rahatsız olma gibi belirtiler gösteriyorsa, hiç vakit kaybetmeden veteriner hekiminizden randevu almalısınız.
Mamaya Dikkat
Diş taşı ve çürüme gibi diş hastalılarının önüne geçmek istiyorsanız, ilk olarak minik panterin mamasına dikkat etmeniz gereklidir. Eğer dostunuzu hekiminizin önerdiği doğru mamayla beslerseniz, diş problemlerinin önüne geçme konusunda büyük ve hızlı bir adım atmış olursunuz. Beslenmede kuru mama, özellikle dişleri temizlediği ve diş etlerine masaj yaptığı için oldukça faydalıdır.
Öte yandan kemikli yiyecekler, özellikle de tavuk kemikleri ince ve keskin oldukları için, kedinizin diş etinde ve damağında ciddi hasarlara yol açabilir. Bu yüzden, dostunuzun beslenmesinde bu tür yiyecekleri tercih etmemelisiniz.
Dişin etrafında biriken bakteriler ve yiyecek partikülleri, zaman içinde diş üzerine yerleşerek dişin çürümesine ve kaybedilmesine sebep olur. Kediler doğal hayatlarında avlanırken, avını derisini ve kemiklerini ayırdıkları sırada dişleri de bakterilerden, yabancı maddelerden ve artıklardan arınmış olur. Ancak evcil dostlarımızda bu doğal temizleme süreci olmadığı için, dişleri yiyecek kalıntıları ve bakterilerle kaplanır. Bunlar zamanla dişlerde birikerek diş çürüklerine ve gingivitis dediğimiz, diş eti iltihaplanmasına yol açar.
Kaliteli bir mamanın dişler üzerinde, hastalıkların oluşumunu engelleme gibi olumlu etkileri olduğundan bahsetmiştik. Ancak bu kesin bir çözüm değildir.
Dişlerini Nasıl Fırçalayacaksınız?
Diş problemlerinin ortaya çıkmasını engellemek için, yedikleri mamanın yanında dişlerinin fırçalanmasına da büyük özen göstermeliyiz. Yapılan araştırmalara göre, kedi sahiplerinin sadece yüzde %12’si dostlarının dişlerini düzenli olarak fırçalamaktadır. Evet, dişlerini fırçalatmanın kediler için tam bir işkence olduğunun bizler de farkındayız. Diş fırçasını uzaktan bile gördüklerinde, kulaklarını dikip homurdanmaya başlarlar. Ama onların sağlığı için bunlara katlanmak zorunda olduğumuzda bir gerçek.
O halde gelin, işe onları diş fırçalarına alıştırmakla başlayalım.
Dostunuz daha yavruyken, elini sürekli olarak ağzına götürmenize onu alıştırmalısınız. Bunu başardığınızda, ona karşı 1 – 0 öne geçmiş olacaksınız. Parmağınızı onun dişleri ve diş etleri üzerinde gezdirin ve bunu yaptıktan sonra da onu ödüllendirin. Bunu yapabilmek için dostunuzun en sakin olduğu dönemi seçmek, en uygunu olacaktır. Mesela televizyon izlerken, kucağınıza geldiğinde ve o huzurlu bir şekilde sizinle birlikteyken, bu işlemi tekrarlayın. Ancak rahatsız olmaya başladığını hissettiğinizde, elinizi hemen ağzından çekip dikkatini başka tarafa yöneltin.
Eğer dostunuz artık kocaman bir delikanlı ya da genç kız olmuşsa, geç kaldım diye üzülmeyin. Ancak bu işe, ilk olarak veteriner hekiminizin kontrolünde başlayın. Çünkü özelikle ilerleyen yaşlarda diş etinin iltihaplanması, dostlarımızda görülen, kaçınılmaz bir durumdur ve çok acı çekmelerine neden olur. Dolayısıyla, hekim kontrolünde bilinçli diş fırçalama yöntemlerinin öğrenilmesi önemlidir.
Unutmayın, sabırlı olup bu işi eğlenceli hale getirirseniz, haftada en az bir kere yaptığınız bu işlem, hem sizin hem de dostunuz için keyifli bir oyun haline dönüşecektir.
Tüm bunlara rağmen, fırçalama konusunda hala minik panterinizin rızasını alamadıysanız, işte yapmanız gerekenler; Dişlerini fırçalarken küçük yaramazı kızdırmamanın yolu, mümkün olduğunca az kuvvet kullanmaktır. Bir kişi dostunuzu tutarken, diğer kişi dişlerini fırçalayabilir. Ancak, her zaman yanınızda bir yardımcı olmayabilir. O zaman işe ilk olarak, afacanı masanın üzerine koymakla başlayın, aynı anda hafif ve sakin bir ses tonuyla onunla konuşup, gerilmesini önleyin. Diş fırçasını veya parmak fırçasını masa üzerinde hazır bulundurun. Tek elinizle dostunuzun başını ve boynunu tutarken, diğer elinizle de onu kucaklayın. Ağzını ve boynunu tuttuğunuz el ile dirsek arasında, koltuk altına doğru onu hafifçe sıkıştırıp, diğer elinize aldığınız fırçayla dişlerini fırçalayın. Eğer bunu yapmak zor geliyorsa, bir havlu yardımıyla canını acıtmadan onu tutabilirsiniz.
Bu işlemden sonra, onu ödüllendirmeyi unutmayın. Unutmamanız gereken bir diğer nokta ise, köpekte diş bakımında anlattığımız gibi, doğru diş macunu ve diş fırçasını kullanmanızdır. İnsanlar için imal edilen diş fırçalarını kullandığınız takdirde, köpüren fırça dostunuzun paniklemesine ve dolayısıyla diş macununu yutmasına, bu da ilerleyen zamanlarda bir çok organında ciddi bozuklukların doğmasına neden olacaktır. Bu konuda, daha detaylı bilgi için veteriner hekiminize danışmalısınız.
Sık sorulan sorulardan biri de, dişlerini fırçalamak yerine, elimize damlattığımız diş solüsyonu ile dişlerine masaj yaparak temizlemek, doğru mu yoksa yanlış mıdır? Eğer dostunuz fırçayı gördüğünde aşırı tepki veriyorsa, sakin olduğu bir zamanda, elinize damlattığınız solüsyonla dişlerine masaj yaparak temizlemek elbette doğrudur. Ancak unutulmamalıdır ki, hiçbir çözüm fırçalamanın verdiği olumlu sonucun önüne geçemez.
Bizden tavsiyesi size kolay gelsin.